Arloheim

Gemeente Arloheim

Korte naam	Arloheim
Land	Ihlane
Hoofdkern	Arloheim
Postcode	01

Arloheim is de hoofdstad en grootste stad van Ihlane en het bestuurlijk en economisch centrum van het land. Naast de stad Arloheim die in de gelijknamige gemeente ligt, omvat de grootstedelijke agglomeratie ook de aangrenzende plaatsen Al-Qusur, Mijdezinder, Nedersalwey, Negenaar, Slinger en Ulstheim, alsmede enkele dorpen en buurtschappen. De gemeente Arloheim grenst met de klok mee aan Negenaar, de Arloheimse Zee, Al-Qusur, de Ihlaanse Zee, Nedersalwey en Mijdezinder.

Vanaf de jaren '50 werd er veel aandacht besteed aan mobiliteit en ruimtelijke ordening binnen de stad, en werden de treinsporen door de stad grotendeels opgebroken, afgezien van de spoorlijn Negenaar-Steyn. Als vervanging van de verouderde treinsporen en ter verbetering van de bereikbaarheid in Arloheim werd vanaf 1966 een metronetwerk ontwikkeld, en tussen 1970 en 1975 werd de laatstgenoemde spoorlijn tot metrolijnen B en C omgebouwd. In 1982 werd een beleidsvoornemen aangenomen door de Ihlaanse regering betreffende de ruimtelijke ordening in en rond Arloheim, het Parkstadplan. Dit rapport omvatte het uitbouwen van nieuwe woonwijken in de stad en het aanwijzen van de dorpen Nedelrand en Ulstheim als groeikern, de zogeheten Parksteden. Ook werd de aanleg van metrolijn E in dit plan voorzien.

Bezienswaardigheden

Binnenstad

De skyline van de binnenstad van Arloheim wordt gekenmerkt door verschillende toeristische bakens, die zich rond de vier pleinen in de binnenstad bevinden. Het Museumplein huisvest het Museum voor Klassieke en Moderne Kunst en de oude waag; aan het Vrijhof vindt men het Ihlaanse Parlement en Gerechtshof en een replica van de Brandenburger Tor; de 64 meter hoge Sint Janskerk en verschillende cafés liggen aan het Sint Janskerkhof; en aan het Triarchieplein liggen ambassades met bijzondere architectuur. Het westen van de binnenstad is op een heuvel gebouwd en kenmerkt zich door smalle steegjes en trappen. Boven aan de heuvel ligt het Eemplein met de door Barend Krom gerenoveerde Markthal en het theater van Arloheim. Het oosten daarentegen wordt gekenmerkt door het imposante Centrale Station aan het Librarenplein en de Centrale Bibliotheek.

Ten noorden van de binnenstad vindt men het attractiepark Land van Nooid en het Sint Luneriaklooster, en net ten zuiden ervan de Morgensterberg met daarop een vlaggenmonument.

Arloheim-Oost

Ten oosten van de Morgensterberg liggen de wijken Kersemus, Haagweide en Passewijde, en het voormalige dorp Zuiderbank, gelegen op de oever van een kanaal. De Jaarbeurs van Arloheim is aan de rand van een bedrijventerrein in Passewijde gevestigd, en in Kersemus staat de woontoren Lee Towers met het bekende restaurant You'll Never Wok Alone. Niet ver vandaan ligt het militaire Fort van Raduyn dat thans als museum is opengesteld. Meer naar het oosten ligt het pittoreske Arabische dorp Al-Qusur met haar bekende moskee Masjid Al-Layli.

Arloheim-Zuid

Op de heuvel net ten westen van de binnenstad bevindt zich het Heuvelkwartier, een middelgrote villawijk met uitzichten rondom, en daar weer ten noordwesten van ligt de gerenoveerde wijk Nieuw-Nieuwedal naast het voormalige mijndorp Nieuwedal. Hier is de hoger gelegen Cyleense Tempel van Nieuwedal zeker een bezoek waard. Ten zuiden van het Heuvelkwartier liggen de wijken Oldenburg met daarin de dierentuin van Arloheim, Aronshym, Pauszande en de strandstad Steyn. Verder naar het westen ligt het voormalige dorp Ou-Steyn en de strandboulevard Palingse Zoom, met aan het eind het bezienswaardige Fort Palingen. In Pauszande ligt het Arloheimer Woestijnmuseum, dat de oude geologie van Arloheim en ommelanden tentoonstelt. Ook een bezoek aan het havendorp Aalsterve mag niet ontbreken in deze hoek van Arloheim.

Arloheim-West

De wijk Lodewijk ligt ten noorden van Aalsterve en wordt gedomineerd door het op een heuvel gelegen Castra Ludovicorum, een oud kasteel met catacomben die onder rondleiding bezichtigd kan worden. Vanaf het kasteel komt men in de bossen rond Brandwijk en Bovengateren, waar verschillende kleine stranden, een camping en vakantiepark zijn gevestigd. De rivier Salwey scheidt Bovengateren van het dorp en de gemeente Nedersalwey en de Arloheimse wijk Wadekwartier, die is ontstaan op het terrein van de voormalige Arloheimsche Zeepfabriek.

Wadekwartier is onderdeel van de deelgemeente Nieuwe Stad, met als letterlijk hoogtepunt de zakenwijk Forum met haar wolkenkrabbers en het belangrijkste ov-knooppunt in de stad, en vlak ten noorden daarvan de campus van de Universiteit van Arloheim. De Faculteit van Oudheidkunde en Archeologie is gevestigd naast een opgraving van de historische woestijnstad Petra.

Arloheim-Noord

Net ten oosten van de campus ligt het dorp Halenz, een door vakwerkhuizen gekenmerkt boerendorp, en ten noorden daarvan ligt het Noorderbos. Dit bos wordt omringd door de nieuwbouwwijken van Arloheim, te weten Vlorring en Bovenkamp in het westen, die tevens grenzen aan de gemeente Mijdezinder en diens ondergrondse stad Sub Terra, en Weesburg in het oosten. In Weesburg zijn tevens het voetbalstadion van FC Arloheim, IKEA, een Taphé-bioscoop en een bowlingbaan gevestigd. Ten noorden van Weesburg ligt de historische kern van Elfshaven, en naar het noorden ligt de badplaats Negenaar met een lange boulevard en een veerverbinding naar Stachteren en Ockholm.

Mobiliteit en openbaar vervoer

Per trein wordt Arloheim bediend door de vier stations Arloheim Centraal, Arloheim Panderberg, Arloheim Forum en Arloheim Campus, die voor het grootste deel ondergronds zijn gelegen, in de Citytunnel Arloheim. Deze tunnel vormt sinds 2022 een nieuwe verbinding tussen de spoornetwerken in het oosten en westen van het land en vervangt de oude sporen door de stad die in de periode tot 1988 zijn opgebroken. In de tussengelegen periode waren doorgaande reizigers aangewezen op het stedelijk openbaar vervoer van Arloheim. Op de drie grote stations in de Citytunnel stoppen zowel directe treinen naar Amsvorde, Ulstheim, Ockholm, Woenslaken, Giedrecht, Danewolde en Gaterade, als stoptreinen naar de meeste uithoeken van Ihlane. Daarnaast eindigen er enkele stoptreinen op de bovengrondse kopstations van het Centraal Station en het Campusstation uit de richtingen Urbigno, 's-Groevenisse en Stachteren. Het station Arloheim Panderberg wordt alleen bediend door stoptreinen.

De snelste manier om te reizen binnen de agglomeratie van Arloheim is met het uitgebreide metro- en tramnetwerk. Het netwerk bestaat uit 6 metrolijnen en 6 tramlijnen en verbindt de stadsdelen van Arloheim met elkaar, maar er zijn ook verbindingen van Arloheim met de omliggende voorsteden. Zowel de metro- als de tramdiensten worden gereden door ArlOV. Het tramnetwerk is vanaf het begin van de 20e eeuw gebouwd en geleidelijk aan uitgebreid, en werd geëxploiteerd door GAST (Gemeentelijke Arloheimse Stadstram). De eerste metrolijn werd in 1966 aangelegd en het netwerk werd fors uitgebreid in de jaren '70 en '80 met de overname en bouw van verschillende aftakkingen van de spoorlijn Negenaar-Steyn van de Arloheimer Stoomspoorwegen. De laatste uitbreidingen van het net zijn metrolijn E als onderdeel van het Parkstadplan, aangelegd tussen 2004 en 2022, en metrolijn F als vervanging en uitbreiding van de tramlijn door de binnenstad, aangelegd tussen 2020 en 2022. Naast de metro en tram exploiteert ArlOV ook enkele funiculaires en twee openbare liften in de binnenstad van Arloheim.

Wijken en gebieden

➝ Zie Lijst van straten in Arloheim voor het hoofdartikel over dit onderwerp

Aronshym (14)

• Aronshym
• Pauszande

Binnenstad (01)

• Sint Janskwartier
• Triarchiekwartier
• Stationskwartier
• Kloosterkwartier

Bovenkamp-Vlorring (11)

• Bovenkamp-Centrum
• Bovenkamp-Vaarthof
• Vlorring

Elfshaven (13)

• Den Boom
• Elfshaven
• Stadionbuurt

Halenz (06)

• Groenendal
• Halenz
• 'Buitengebied op de oostoever'

Lodewijk (08)

• Bovengateren
• Brandwijk-West
• Elsbeek
• Lodewijk
• Lodewijk-Buiten (Rijnse Vaart)

Kanaal en Eiland (04)

• Haagweide
• Kanaalzij
• Kersmus

Luchthaven (10)

• Business Park / Vliegerhorst
• Land van Nooid
• Luchthaven

Nieuwe Stad (07)

• Campus
• Forum
• Persikstaaf
• Petra
• Wadekwartier

Nieuwedal (05)

• Brandwijk-Oost
• Heuvelkwartier
• Nieuwedal
• Nieuw-Nieuwedal

Oldenburg (03)

• Dierentuin
• Morgenster
• Oldenburg

Oost (02)

• Dokwerker
• Heydal
• Passewijde
• Zuiderbank

Steyn (09)

• Aalsterve
• Ou-Steyn
• Palingse Zoom
• Steyn

Weesburg (12)

• Stadion
• Weesburg
• Weesburg-Zuid

Kaart van deelgemeenten